0524 maryja 1

Kto nazwał Maryję Wspomożycielką?

Jak tylko zaczął rozwijać się kult wśród wiernych do Matki Zbawiciela, równocześnie ufność w Jej przemożną przyczynę u Boskiego Syna nakazywała do Niej się uciekać we wszystkich potrzebach życia. Tytuł przeto Wspomożycielki Wiernych zawiera w sobie wszystkie wezwania, w których Kościół wyrażał Najświętszej Maryi Pannie potrzeby i troski swoich dzieci.

Pierwszym jednak, który w historii Kościoła użył słowa „Wspomożycielka”, to św. Efrem, diakon i największy poeta syryjski, doktor Kościoła (+ 373). Pisze on wprost, że „Maryja jest orędowniczką i wspomożycielką dla grzeszników i nieszczęśliwych”. W tym samym czasie Maryję jako Wspomożycielkę rodzaju ludzkiego nazywa św. Grzegorz z Nazjanzu, patriarcha Konstantynopola, doktor Kościoła (+ ok. 390), kiedy pisze, że jest Ona „nieustanną i potężną Wspomożycielską”. Z treści pism doktorów Kościoła wynika, że przez słowo „Wspomożycielka” rozumieli oni wszelkie formy pomocy, jakich nam Matka Boża udziela i udzielić może. Tak więc pierwotne nabożeństwo do Najświętszej Maryi Panny jako do Wspomożycielki zawierało w sobie przekonanie wiernych o wszechpośrednictwie łaski, to znaczy, że Maryja jest Szafarką Bożych łask.

Do wieku XVI, powstało bardzo wiele sanktuariów, które wyraźnie pod imieniem Maryi Wspomożycielki, Maryi od pomocy, Maryi Łaskawej itp. wyrażały wiarę i ufność w skuteczność orędownictwa Maryi. W samej Italii pod wezwaniem Maryi Wspomożycielki istnieje ponad 20 sanktuariów, z których niektóre sięgają wieków średnich, jak np. w Busto Arsizio koło Varese, w Pistoi, w Kastiglion Fiorentino, w Bobbio, w Bolonii w kościele Matki Bożej Większej, czy najsłynniejsze sanktuarium Lombardii w Caravaggio. Kilka obrazów Matki Bożej Wspomożycielki zostało nawet koronowanych koronami papieskimi, jak np. w Busto Arsizio (1632, 1895, 1921, 1947), w Caravaggio (1710), w Modenie (1831), w Rzymie w bazylice Św. Karola ai Catinari (1888 i 1915) itp.

Jednak krajem najżywiej rozwiniętego kiedyś kultu Wspomożycielki była Bawaria. Wspomożycielkę nazywano tam wprost „Patronką”. Na figurze Wspomożycielki (dzieło Krumpera), która była na zamku w Monachium, widniał napis „Patronka Bawarii”. Pierwszy kościół pod wezwaniem Wspomożycielki w Bawarii stanął w Pasawie w roku 1624. Zasłynęła w nim rychło figura Matki Bożej, kopia obrazu Cranacha - pątnicy witają Ją okrzykiem: Maria hilf! (Maryjo, wspomagaj). Od tego okrzyku nazwano i górę i sanktuarium Maria hilf! (Maryja Wspomożycielka). W jednym tylko roku 1677 rozdano 120 000 Komunii świętych. Spisano 5 tomów łask. W roku 1627 papież Urban VIII zatwierdził przy sanktuarium w Passau arcybractwa M. B. Wspomożycielki. Sanktuarium zawiadują po dziś dzień kapucyni.

Dnia 7 października 1571 roku oręż chrześcijański odniósł decydujące zwycięstwo nad flotą turecką, która zagrażała, bezpośrednio desantem Italii. Na pamiątkę tego zwycięstwa papież św. Pius V włączył do Litanii Loretańskiej nowe wezwanie „Wspomożenie wiernych, módl się za nami”. Dnia 12 września 1683 roku zostali Turcy rozgromieni przez króla polskiego, Jana III Sobieskiego, pod Wiedniem. Na podziękowanie Matce Bożej, za to zwycięstwo, papież bł. Innocenty XI w roku 1684 zatwierdza w Monachium, przy kościele Św. Piotra, bractwo Matki Bożej Wspomożycielki Wiernych, rychło podniesione do rangi arcybractwa. Wreszcie w roku 1816 tytuł Matki Bożej Wspomożenia Wiernych wchodzi urzędowo do liturgii Kościoła, kiedy papież Pius VII ustanawia święto Matki Bożej pod tym wezwaniem, na dzień 24 maja, jako podziękowanie Matce Bożej, że właśnie tego dnia, uwolniony z niewoli Napoleona, mógł szczęśliwie powrócić na osieroconą przez szereg lat stolicę Rzymską.

Te właśnie trzy wydarzenia przyczyniły się do spopularyzowania kultu Wspomożycielki i sprawiły, że zmienił się charakter tytułu „Matki Bożej Wspomożycielki”. Od zwycięstwa pod Lepanto w roku 1571 nabierać zaczęło ono charakteru „politycznego”, „militarnego” w znaczeniu opieki nad Kościołem w jego ważnych i decydujących momentach. Tytuł Wspomożycielki bywa wspominany na równi z wezwaniem „Matki Boskiej Zwycięskiej”; oba tytuły stają się jednoznaczne.

OBRAZ MATKI BOŻEJ WSPOMOŻYCIELKI WIERNYCH

Powstał według pomysłu ks. Bosko, o którym – jak o czymś już widzianym – w ten sposób wypowiedział się do malarza Lorenzone: “Na górze znajduje się Najświętsza Maryja pośród anielskich chórów, następnie - chóry proroków, dziewic, wyznawców. Na dole, na ziemi: emblematy wielkich zwycięstw Maryi oraz narody świata wznoszące do Niej swoje ręce, błagające Ją o pomoc”. Malarz każe mu zauważyć, iż aby namalować obraz tego rodzaju, potrzeba wielkiego placu i, aby go pomieścić - ogromnego kościoła, jak plac Zamkowy w Turynie.
Ks. Bosko ostatecznie dał się przekonać, ograniczając rozmach swojego projektu. Lorenzone wynajął najwyższy salon w Pałacu Madama i zabrał się do roboty. Po trzech latach pracy olbrzymi obraz został ukończony i umieszczony na swoim miejscu, w kościele Wspomożycielki.

Ks. Bosko w ten sposób go opisał:
“Dziewica znajduje się w morzu światła i dostojeństwa. Jest otoczona zastępem Aniołów, którzy oddają Jej pokłon jako swojej Królowej. W prawicy trzyma berło, które jest symbolem Jej władzy.
W lewej ręce trzyma Dziecię z otwartymi rękami – udzielające swoich łask i swego miłosierdzia temu, kto się ucieka do czcigodnej Jego Rodzicielki. Wokół i poniżej znajdują się święci Apostołowie i Ewangeliści. Ci, będąc w słodkiej ekstazie, prawie że wypowiadając: “Regina Apostolorum, ora pro nobis”, ze zdumieniem wpatrują się w Świętą Dziewicę. W głębi obrazu przedstawione jest miasto Turyn z Sanktuarium na Valdocco na pierwszym planie, w tle – Superga. To, co nadaje szczególną wartość obrazowi, jest jego wymiar religijny, który wywołuje uczucie pobożności u oglądającego”. Zgodnie z opisem uczynionym przez ks. Bosko, obraz ten jest wymownym odzwierciedleniem tego wszystkiego, co wiąże się z tytułem “Maryja, Matka Kościoła”. Stanowi znaczącą „stronicę” katechezy maryjnej: Maryja jako Matka Syna Bożego jest Królową nieba i ziemi. Cały Kościół, reprezentowany przez Apostołów i Świętych, nazywa Ją Matką i potężną Wspomożycielką.

CUDOWNY MEDALIK MARYI WSPOMOŻYCIELKI WIERNYCH, który ks. Bosko rozdawał proszącym go o modlitwę - był jego szczególnym błogosławieństwem, któremu towarzyszyły liczne cuda. Ksiądz Bosko często powtarzał: „Zaufajcie Maryi Wspomożycielce, a zobaczycie, co to są cuda!” Nie były to tylko pobożne słowa. Sam niejednokrotnie doświadczał w swoim życiu interwencji Maryi Wspomożycielki i dzięki Niej dokonywał wielu cudów.

NOWENNA DO MARYI WSPOMOZYCIELKI WIERNYCH

Nowenna do Wspomożycielki ma charakter dziewięciodniowej modlitwy, dla uproszenia jakiejś szczególnej łaski. Ksiądz Bosko sam ułożył tekst nowenny i zalecał ją, zapewniając: „Praktyka, którą wam najbardziej zalecam, to ucałowanie medalika Najświętszej Wspomożycielki i wzywanie Jej pomocy aktem strzelistym: Maryjo Wspomożenie Wiernych, módl się za nami oraz pobożne odprawianie nowenny do Niej. Kto ufa Matce Bożej, nigdy nie dozna rozczarowania”.

Przez 9 dni Nowenny prośbie o łaskę towarzyszą następujące modlitwy:

  • Ojcze nasz...
  • Zdrowaś Maryjo...
  • Chwała Ojcu...
  • Chwała i dziękczynienie bądź w każdym momencie, Jezusowi w Najświętszym, Boskim Sakramencie.
  • Witaj Królowo Matko Miłosierdzia, życie, słodyczy i nadziejo nasza, witaj. Do Ciebie wołamy wygnańcy, synowie Ewy. Do Ciebie wzdychamy, jęcząc i płacząc na tym łez padole. Przeto orędowniczko nasza, one miłosierne oczy na mas zwróć. A Jezusa, błogosławiony owoc żywota Twojego, po tym wygnaniu nam okaż. O łaskawa, o litościwa, o słodka Panno Maryjo.
  • Maryjo, Wspomożenie wiernych - módl się za nami.
  • Pomnij, o Najświętsza Panno Maryjo, że nigdy nie słyszano, abyś opuściła tego, kto się do Ciebie ucieka, Twej pomocy przyzywa, Ciebie o przyczynę prosi. Tą ufnością ożywiony do Ciebie, o Panno nad pannami i Matko biegnę, do Ciebie przychodzę, przed Tobą jako grzesznik strapiony staję. O Matko Słowa, racz nie gardzić słowami moimi, ale usłysz je łaskawie i wysłuchaj. Amen.

Ksiądz Bosko, odprawiającym nowennę, zalecał następujące dyspozycje ducha: nie pokładać nadziei w człowieku, a jedynie w Bogu; swoją wiarę oprzeć na Chrystusie Sakramentalnym, który jest źródłem wszelkiej łaski, dobra i błogosławieństwa oraz na wstawiennictwie Maryi, w której Bóg pragnie okazać swoją moc i chwałę; być gotowym przyjąć wolę Bożą.

Określił także warunki odprawiania Nowenny:
  • sakramentalna Spowiedź i Komunia święta;

  • ożywić swoją wiarę w Chrystusa Eucharystycznego i nabożeństwo do Maryi Wspomożycielki Wiernych;

  • złożyć ofiarę na dzieło salezjańskie, lub apostolsko zaangażować się w dzieło wychowania młodzieży, jeśli otrzyma się upragnioną łaskę.